رنگ و مفهوم آن در نورپردازی 
در این مقاله به معرفی فاکتورهای مرتبط با محاسبات روشنایی می‌پردازیم. این کمیت ها از اصول اولیه دانش نورپردازی است که دانستن آن برای هر طراح و مهندس روشنایی لازم است.
کل نور خارج شده از یک منبع نور در واحد زمان در همه جهات در فضا را شار نوری می‌گویند و با (Ø) نمایش داده می‌شود. واحد شار نوری “لومن” می‌باشد که با Lm نشان داده می‌شود.
شار نوری از مشخصات لامپ بوده که توسط شرکت سازنده در مشخصات فنی محصول درج می‌شود.
برای مثال شار نوری یک لامپ رشته ای 100 وات در حدود 1380 لومن و برای لامپ کامپکت فلورسنت 20 وات با بالاست الکترونیکی، در حدود 1200 لومن می‌باشد.
چنانچه نور منتشر شده از لامپ تحت زاویه معینی هدایت شود، آن را شدت نور می‌نامند و واحد آن کاندلا (cd) می‌باشد.
نحوه توزیع نور خروجی از یک چراغ یا لامپ‌های رفلکتوردار، به صورت منحنی‌های توزیع شدت نور (IDC) ارایه می‌شود.
این منحنی‌ها در دستگاه مختصات قطبی و با فرض اینکه یک منبع نور با شار نوری 1000 لومن در آن قرار گرفته شده باشد، رسم می‌شوند. در نتیجه برای یافتن مقدار دقیق شدت نور در نقاط مختلف، شار نوری لامپ نصب شده در چراغ را بر 1000 تقسیم کرده و حاصل را بر عدد معین شده در منحنی ضرب می‌کنیم.
مقدار شار نوری تابیده شده بر واحد سطح را نشان می‌دهد و واحد آن لومن بر متر مربع یا لوکس (lx) می‌باشد. شدت روشنایی معمولا در صفحات افقی و عمودی تعریف می‌شود.
به بیان دیگر شدت روشنایی آن مقدار از نور است که پس از انتشار از لامپ و بازتاب‌های مختلف در فضا نهایتا به سطح مورد نظر می‌رسد.
این پارامتر در مهندسی روشنایی یکی از مفاهیم کلیدی است. زیرا هم مبنای اندازه‌گیری مقدار روشنایی روی سطوح مختلف است و هم استاندارد‌های روشنایی بر مبنای آن تنظیم شده‌است.
درخشندگی در واقع اثر فیزیولوژیکی روشنایی بر روی چشم انسان است و در محاسبات روشنایی، به ویژه روشنایی فضاهای بیرونی و روشنایی خیابانی اهمیت به سزایی دارد.
واحد اندازه گیری درخشندگی بر حسب کاندلا بر متر مربع (cd/m²) می‌باشد. این پارامتر هم برای منابع نور و هم برای سطوح درخشنده که نور را منعکس می‌کنند تعریف می‌شود.
مقدار روشنایی است که از واحد سطح یک منبع روشنایی ساطع می‌گردد. بنابراین چنانچه دو منبع نوری با ابعاد مختلف و شدت نور یکسان داشته باشیم، منبع نوری کوچکتر درخشنده تر به نظر می‌رسد.
انعکاس نور تابیده شده به سطوح مختلف و برخورد آن با چشم ما این درخشدگی را تشکیل می‌دهد. هر چه این سطوح براق‌تر باشند، نور بیشتری به چشم منعکس شده و سطوح براق‌تر به نظر می‌رسند.
برای دانلود مقاله به صورت پی دی اف می‌توانید اینجا را کلیک نمایید.
