نوشته شده توسط واحد تحقیق و توسعه شرکت مهندسی پرتو فام در تاریخ 1398/06/09
با ایجاد یک فضای سبز جالب در تصویر شبانه شهر، خود به خود افراد بیشتری به استفاده از آن تشویق خواهندشد. نورپردازی مناسب یکی از فاکتورهای بسیار مهم در خلق یک فضای شاد و با امنیت خواهدبود. پارکها و فضاهای سبز عمومی که توسط رنج سنی متفاوتی از مردم مورد استفاده قرار میگیرند، مکانهای ایمنتری هستند و خطر کمتری در برابر خراب کاری، دزدی و سرقت خواهندداشت.
استفاده از نور در یک فضای باز مانند یک پارک شهری یا یک محوطه فضای سبز، از عملکرد فضا، طرح محوطه، امکانات موجود و نیز نیازهای استفادهکنندگان از آن فضا نشأت میگیرد. بعنوان مثال همانگونه که عملکرد یک پارک بازی و تفریح با یک فضای سبزی که برای استرحت و آرامش ساخته شده متفاوت است، نورپردازی آن نیز در فاکتورهایی چون شدت نور، رنگ نور و… متفاوت خواهد بود.
یک طراحی نورپردازی بهینه و مطلوب از اثر متقابل نور و تاریکی در فضا ایجاد خواهدشد. یک طراح نور همیشه باید همزمان با طرح نور در ذهن خود به ایجاد سایه و تاریکی در فضا نیز توجه نماید. ایجاد کنتراستهای شدید یا ملایم با توجه به کارکرد هر فضا میتواند به خلق فضایی دراماتیک کمک نماید.
با روشن کردن اجزای گوناگون یک فضا در شب مانند سطوح عمودی و طرح بندی درست فضا، میتوان به طرح نورپردازیای دستیافت که همانند عملکرد فضا در روز در طول شب نیز کاربرد داشتهباشد. در این میان پخش نور دقیق و کنترل چشم زدگی از نورهای مزاحم ناخواسته و آلودگی نوری جلوگیری میکند. برای آشنایی با یک نورپردازی کارآمد و خصوصیاتی که باید در آن وجود داشته باشد میتوانید مقاله ارزیابی کیفی سیستمهای روشنایی را مطالعه کنید تا با مهمترین این عوامل از جمله آرامش بصری، نمود بصری و کارایی بصری آشنا شوید.
برای شکل دادن به فضا، ایجاد عمق و مدل سازی و جذبه هنرمندانهای از نورپردازی میتوان از تکنیکهایی چون بکلایتینگ، بازتاب، بکارگیری تباینی از درجه رنگ و یا نورهای رنگی مناسب استفادهکرد. در مقاله اصول و راهکارهای نورپردازی محوطه به تفکیک کلیه تکنیکهای رایج در نورپردازی محوطه و فضاهای سبز بیان شدهاست. نکته مهم در استفاده از نورهای رنگی تاثیری است که هر رنگ از لحاظ روانشناسی و احساسی روی ما میگذارد. طراح نورپرداز باید با هر یک از این اثرات به خوبی آشنایی داشته و از رنگ مناسب برای دست یافتن به حسی مناسب در فضا استفاده نماید. برای آشنایی بیشتر با اثرات نورهای رنگی میتوانید به مقاله رنگ و مفهوم آن در نورپردازی رجوع کنید.
یک طراح روشنایی باید از تاثیر نور الکتریکی بر روی گیاهان، پرندگان، حشرات و حیواناتی که در ساعات تاریکی فعال هستند به خوبی آگاه باشد.
برای نمونه بسياري از گياهان با تعيين مدت زمان تاريكي، توانايي پيش بيني فصول را دارند و با اندازهگيري زمان تاريكي دوره شكوفهزني و برگريزي آنها تعيين ميشود. از نتايج برهم خوردن سيكل زندگي گياهان ميتوان به درختان برگ ريزي اشاره كرد كه توان نمايش رنگهاي پائيزي خود را از دست ميدهند و يا درختاني كه بر اثر آلودگي نوري، فصل از دست دادن برگ خود را فراموش كرده و ديده شده تا نيمههاي زمستان همچنان داراي برگهاي زرد ميباشند. خصوصا اين پديده را ميتوان در درختاني كه در مجاورت چراغهاي خياباني قراردارند يا درختاني كه به طور مداوم در زمان تاريكي توسط پرژكتورهايي با نور رنگي در شهر نوردهي شدهاند مشاهده نمود.
حيوانات نيز ازاين مقوله مستثني نيستند. نورهاي مزاحم باعث مختل شدن تمركز و جفت يابي آنها شده وچرخه زندگي آنها را بر هم ميزند. از مهمترين مشكلات ناشي از آلودگي نوري ميتوان به پرندگان مهاجري اشاره كرد كه در مسير حركت خود به دليل خيره شدن چشمهايشان در اثر نور شهرها مسير خود را گم كرده و در اثر برخورد با موانع و آسمانخراشها جان خود را از دست ميدهند.
جا دارد متولیان این امر مانند شهرداریها و ارگان های ذیربط در جهت رفع این مشکل و حداقل کردن ساعات نوردهی و شدت نور تابیده شده به درختان، اقدامی شایسته بعمل آوردند.
از آنجا که نورپردازی در فضای خارجی و محوطههای باز عمومی صورت میگیرد، و بسیاری از این ادوات در دسترس عموم قرار خواهند داشت، همواره باید به نکات ایمنی و روشهای اجرای استاندارد سیستم الکتریکال و برق رسانی توجه ویژهای نمود. استفاده از تجهیزات نورپردازی با درجه حفاظت مناسب، نحوه نصب اصولی و استاندارد چراغها، کابلکشی و لوله گذاری قابل اطمینان، استفاده از سیستم ارتینگ و ولتاژ ایمن و در نهایت استفاده از تیم اجرایی حرفهای از جمله مهمترین مواردی است که در هنگام اجرا باید مد نظر داشته باشید.
بکارگیری نور در فضاهای سبز و محوطههای بیرونی نیازمند دانش و اطلاعات فنی برجستهای است که بدون استفاده از یک نورپرداز حرفهای میسر نخواهد شد. در طراحی مدرن روشنایی از منابع نوری کمتر با راندمان بالاتر و شدت های نوری پایین تری بعد از تاریکی استفاده خواهد شد. یک طراح حرفه ای روشنایی با در نظر گرفتن همه موارد بالا، از نور به شیوه کنترل شدهای استفاده میکند تا به یک ایده بینقص و رویکرد جهت دار در نورپردازی دست پیدا کند. در این میان یک طرح بهینه نورپردازی علاوه بر دستیابی به فاکتورهای زیبایی شناسی و فنی در نهایت به حفظ منابع طبیعی نیز میانجامد.
طراح حرفهای روشنایی با آگاهی از این موارد و موارد فنی دیگر در زمینه کاری خود، راه حلی ارائه خواهد داد تا به همان خوبی که مردم بعد از تاریکی از محیط طبیعی لذت میبرند، سلامت گیاهان و حیوانات آن اقلیم نیز برقرار بماند.
در آخر اگر می خواهید یک طرح نورپردازی ایده آل داشته باشید که کیفیت و کارایی بالایی هم داشته باشد تمرکز روی کمترین هزینه و قیمت مطمئنا به ضرر شما تمام خواهد شد. پس هیچ گاه کیفیت را فدای قیمت پایین نکنید.
بازنشر این مقاله با ذکر منبع بلامانع است.